Week 4 november

Wie heeft bedacht dit project in de winter uit te voeren? Het is een mistige in zichzelf gekeerde dag. Alles kleumt en er is weinig te beleven. Ik fiets door de Hunzestraat. Ergens staat op de ramen: welkom thuis fam. Hofman. Verderop ziet een huis er opvallend modern en gezellig uit (in mijn ogen dan). Er is niemand thuis, ik besluit een keer terug te komen. Ik zigzag door de straatjes en zie bijna niemand. Een pikzwarte man loopt door de Rijnstraat. Ik had hem al in mijn eigen straat en de Veentunnel gezien. Veel mensen nemen de Rozengaarderweg en de Veentunnel op weg naar de Rivierenwijk. Als ik hem aanspreek is hij wat op z’n hoede. Ik begrijp dat hij hier niet woont maar op weg is naar een vriend. Hij komt uit een voor bij onverstaanbaar land in West Afrika. Hij heeft haast.

Mijn koningin uit Togo van vorige week heeft deze week geen tijd voor me zegt ze als ik haar eerder in de middag bel voor een afspraak. Ik heb de indruk dat ze me afwimpelt. Misschien is het bedreigend, maar misschien ziet ze ook geen voordeel in een afspraak omdat ik geen sociaal werker ben. Ze zegt dat ze me zal bellen en ik besluit dat ik het aan haar over te laat en niet opnieuw contact zoek.

In de Scheldestraat staat een jonge Turkse vrouw haar stoep met zeepsop te schrobben. Ik spreek haar aan. Ze woont zes maanden in het huisje op nr. 22. Een Turkse man komt naar buiten en ze wijst naar hem. Vraag hem maar, hij weet meer. Hij heet Hidir Dogru, is 33 jaar oud en hij is in dit huis geboren. Hij heeft een ingewikkelde tatoe in zijn hals. Zijn ouders wonen zes maanden per jaar in Turkije en de andere zes maanden in ditzelfde huis. Een broer woont aan de overkant en een zus is pas naar de Vijfhoek vertrokken. Nee hij hoeft zelf niet zo nodig naar de Vijfhoek, zeker niet zonder zijn ouders. Daar voelt hij zich verantwoordelijk voor. Nee, hij zou ze nooit in een tehuis stoppen, wil zelf voor ze blijven zorgen.

Hij vindt het fijn wonen hier. Goede contacten met de buren. Het huis is wel goed, maar van buiten zou het best wat opgeknapt kunnen worden. Het zou ook wat ruimer mogen zijn, maar als er nieuwe huizen in de wijk komen hoeft hij daar niet heen. Dit huis is goed.
Naast hem wonen nieuwe mensen, die zijn aardig. Hidir deed vroeger als kind wel mee aan het voetballen in de wijk. Nu is er niets waar hij aan mee zou willen doen. Hij doet in zijn vrije tijd aan sport en fitness. Als dat hier zou zijn zou hij misschien wel mee doen. Op mijn vraag wat hij nog meer zou wel willen noemt hij een sauna en een zwembad.

Hij heeft op de Venenschool gezeten, en vond dat een goede school. Zijn eventuele kinderen zou hij daar ook heen sturen. Een zwarte school is prima, dit is toch ook een zwarte wijk. Turkse mensen die hun kinderen niet naar een zwarte school willen sturen moeten thuis niet zoveel Turks praten of alleen naar Turkse zenders kijken. Zo leren die kinderen nooit Nederlands. Hij heeft duidelijk zelf nog geen kinderen. Ik heb de indruk dat de schrobbende vrouw pas een half jaar in zijn leven is.
Dit is altijd een gezellige buurt geweest. Vroeger was er misschien meer rotzooi. Nu nooit meer, dat komt omdat we allemaal ouder worden. Hij heeft een grappig schuin ondeugend lachje. Hoorde vroeger vast bij een cluppie boefjes. Ik vraag wat de jongeren van nu dan doen. Volgens hem voetballen ze veel op het veldje of ze zijn in de Venen.
Hij is monteur, en dat is een goed beroep.
Als ik weg fiets roep ik over mijn schouder dat ik een zwembad voor hem ga bestellen.

Aan het andere einde van de Scheldestraat staat een partytent. Permanent modelletje zo te zien.

Ik loop al een paar weken te denken dat ik een postbode wil aanschieten en in de Geulstraat spreek ik er op goed geluk een aan. Een vrouwelijke postbode van ca. 45 jaar schat ik. Bingo, ze bezorgt niet alleen post in deze wijk, ze woont er ook! In een flat op de Amerstraat. Daar woont ze al 18 jaar gehuurd (van een particulier). Het is lekker gemakkelijk dichtbij, want de post wordt in de Dommelstraat neergelegd, dus daar kan ze het zo oppikken. Ze heet Dinie Brand en doet dit werk een half jaar. Het is leuk werk, ze ziet veel. Ik vraag haar of ze veel bijzondere post heeft voor al die nationaliteiten in de wijk. Dat is inderdaad zo, maar ze kijkt natuurlijk vooral naar het adres. Ze bezorgt wel opvallend veel politie- en justitiebrieven. Niet alleen vanwege criminaliteit denkt ze, maar natuurlijk ook veel i.v.m. verblijfsvergunningen enzo. Ze zegt dat ze zeker vier keer per dag politie in de wijk ziet en dat vindt ze fijn. Pas was er bij de Lidl een man die amok maakte en er uitgezet werd. Toen heeft die de boel met ontlasting onder gesmeerd en dat vervolgens bij het winkelcentrum Boreel ook gedaan heeft ze gehoord. Dat zijn wel erge dingen, maar ze voelt zich toch altijd veilig hier.
In haar eigen portiek is het prima. Er woont een Turkse familie, verder Nederlanders. Ze zeggen elkaar gedag maar kennen elkaar verder niet of nauwelijks.
Ik vraag of ze iets weet van de Polen in de laagbouw aan de Amerstraat. Ja zeker, die maken veel ruzie onderling. Heeft ze ook wel eens de politie over gebeld. Als ze daar post moet bezorgen moet ze zich af en toe een weg door de troep en het afval banen.
Er wordt door de milieupolitie trouwens wel goed opgelet dat mensen de vuilnis niet te vroeg buiten zetten. Daar krijgen mensen echt bekeuringen voor. Ondanks dat is er nog wel veel troep. De wijk is hier en daar wel aan vernieuwing toe voegt ze er aan toe.
Ze woont graag in de wijk omdat het er groen en gezellig is. Ze heeft absoluut geen behoefte aan verhuizen. Verwacht niet dat de nieuwbouw van invloed is op haar eigen woonsituatie.
Wensen heeft ze niet veel. Jammer dat de visboer er niet meer is en de Turkse kraam die af en toe op het Deltaplein stond met allerlei spullen ziet ze helaas ook niet meer. Ik vraag of ze wel eens koffie drinkt op het Deltaplein. Ze weet van de Pizzeria, maar daar komt ze nooit. Ja een markt zou ze fijn vinden en als ik fitness en terrasjes in de aanbieding doe knikt ze enthousiast. O ja, en een Blokker zou ze ook wel willen.

Ik heb om 19.00 uur afgesproken met Saskia en haar echtgenoot. Vorige week had ik haar aangesproken toen ze haar hondje uit liet.
Ze hebben hun flatje op de Douwelerwetering goed opgeknapt, er brandt een gezellige nephaard. De Jack Russel gaat op m’n schoot zitten en voegt mij op die manier bij het gezin.
Ze hebben de flat een jaar geleden gekocht. Zij woonde met haar ouders op Tuindorp en later in Borgele. Haar vader komt van oorsprong uit de oude Rivierenwijk. Haar echtgenoot komt uit Kampen. Daar hebben ze even samen gewoond, maar zij wilde graag terug naar Deventer. Haar vader heeft haar gepusht eens in de Rivierenwijk te kijken toen Borgele boven de begroting bleek. Ze hebben eerst een flat op de Haringvlietstraat bekeken, maar dat zag er vreselijk uit en alleen maar allochtonen. Deze flat is netjes en het portiek en de buitenkant ook. Er woont beneden een Turkse familie en een flat lager op nr. 44 heeft een Turkse eigenaar zijn huis een half jaar geleden verhuurd aan twee Poolse echtparen. Hij woont nu zelf ergens in de laagbouw.
Ze zitten samen in het bestuur van de vereniging van eigenaren van deze flat. Een keer per jaar is er een gezamenlijke vergadering in Oase of in de Bron. Ameva organiseert dat. Als bestuur komen ze om de drie maanden bij elkaar. Ze hebben net besloten de standleiding te vervangen. Dat is echt nodig want hij is lek en er zit nog asbest in. Ze zijn voor deze belangrijke beslissing bij alle huizen in de flat langsgegaan om mensen op te roepen naar de vergadering te komen.

De flats hebben blokverwarming. Voor deze verwarming en het onderhoud van ramen en portieken betalen ze € 158,–. Ze hebben verder weinig contacten in de buurt, vrienden wonen elders in de stad en ze zijn druk met familie, werk en klussen. Mensen zijn hier gewoon erg op zichzelf. Ze zegt het opvallend te vinden dat mensen nooit op hun balkon zitten. Men zit wel op de bankjes bij het water, een enkele keer wordt er gevist.
We praten even over de halloweenparty. Daar zijn ze niet voor uitgenodigd, maar ze hebben het wel gezien. Een straatfeest zou best leuk zijn, dan leer je elkaar vanzelf kennen. ik vertel over culturele festivals die elders in grote steden worden georganiseerd. Dat lijkt ze gaaf.

Hij werkt in Wapenveld, zij studeert nog op de Pabo (laatste jaar). Ze weet niet of ze in deze wijk op een school les zou willen geven. Liever een gemengde school, want tijdens stages heeft ze ervaren dat je zo weinig contact met kinderen en ouders hebt vanwege het taalprobleem. Eigen kinderen zouden niet in de wijk naar school gaan maar naar een Daltonschool of zoiets. We praten over de vele talen in deze wijk. Zij zegt dat ze toch vooral Turks hoort, o ja en Pools natuurlijk. De Poolse stellen beneden lijken aardige mensen, maar ze hebben er geen contact mee.
Ze zien dit huis duidelijk als een tussenstap. Over vier jaar zijn ze toe aan een groter huis en misschien wel laagbouw. Hij zou best in de nieuwbouw in de wijk willen, zij wil het liefst terug naar haar ouders in Borgele of Steenbrugge.

Ze gaan niet naar informatieavonden over de nieuwbouw. Denken dat het niet voor ze is, want de sloop is elders, maar ze zien af en toe wel een krantje langskomen. Boodschappen doen ze bij de Lidl of op de Flora. Ze vinden het Deltaplein ongezellig. Het winkelcentrum Keizerslanden is veel gezelliger en gevarieerder. Je mist hier een goede drogist of een Blokker (daar is ie weer!). een verfje, bomen, terrasje, zitjes, het wordt allemaal genoemd ter verbetering. Er zijn nu veel te veel voedingswinkels.
Hij zegt dat er geen postkantoor en pinautomaat zijn in de wijk. (Ik hoor later dat er wel een pin is, maar dat de groenteboer hem min of meer heeft ingebouwd).

In Kampen woonden ze ook in een sloopwijk (zo noemen ze het), maar dat was lang zo ruim en groen niet opgezet als de Rivierenwijk. Het is eigenlijk prima wonen hier, alleen jammer dat sommige flats, zoals om de hoek op de Deltalaan er zo slecht onderhouden uitzien van buiten. Alleen al een mooi rondlopend balkonnetje zou zoveel beter staan.
Ergernis geeft de troep rondom de gezamenlijke vuilcontainer. Mensen uit de hele buurt gooien er zakken bij. Auto’s komen soms aanrijden en smijten het er bij. Ze noteren kentekens en geven dat door aan de milieupolitie. Circulus leegt hem wel maar ruimt de troep er om heen niet op. Er is al vaak met de gemeente over gesproken maar het helpt niet. Als de struiken die er voor staan weg zouden zijn zou het al een stuk beter zijn. Dan doen mensen het misschien minder snel.

Zij voelt zich niet onveilig maar gaat niet ’s avonds alleen over straat. Hem maakt het niet uit. Op de Maasstraat staan wel vaak groepjes allochtonen met elkaar te praten of ze zitten met elkaar in hun auto’s, dat is niet plezierig.
We constateren dat er ook niet echt plekken zijn zoals een kroeg of een theehuis waar mensen ’s avonds naar toe kunnen. Dat zou wel leuk zijn, maar zegt hij nadrukkelijk, dan moeten de eigenaren wel meer mengen. Nu voel ik me vaak een buitenlander in mijn eigen wijk, zeker op het Deltaplein. Alle winkels zijn in handen van Turkse middenstanders.
Ik gooi tot slot de markt er nog even in. Yes, dat zou hartstikke leuk zijn. Nu moeten we er voor naar de stad of naar Keizerslanden.

Ik ben nou toch in de buurt, dus ik kijk even of de Halloweenorganisatoren thuis zijn. Dat zijn ze, ik tref op Amerstraat 31 een leuke complete familie aan. Vader, moeder en vier kinderen. Jongste 4, oudste 15. Ze wonen gezamenlijk zes jaar in deze laagbouw (hij woonde er al eerder denk ik). Een heel rustig straatje (bijna een hofje), achter de Deltalaan. Hij woont al vanaf 1995 in de wijk. Is vanuit Apeldoorn op de Deltalaan komen wonen omdat het goedkoop was. In 2002 wilden ze het huis eigenlijk verkopen omdat er te veel allochtonen om hen heen woonden, maar er was opeens een omslag. Er kwamen meer gezinnen en leuke families wonen, zodat de kinderen ook meer speelkameraadjes kregen. Ze gaan vooral met Hollandse gezinnen om. De Turkse buren worden zeker wel uitgenodigd, b.v. voor de Halloween, maar ze komen niet. Het mengt gewoon niet. Die Halloween doen ze al zes jaar. Zij heeft jaren in Amerika gewoond en het is echt haar feest. Verder gebeurt er niet zo veel helaas, en ook nu hebben toch veel buren afgezegd. Er waren 30 personen, maar dat waren ook vrienden van buiten de wijk.

Een van de dochters zit in groep 7 op de Kleine Planeet. Het is een leuke school waar we elkaar helpen. Moeder zegt dat het een Jenaplanschool is. Ze is wel eens bij Dombosco geweest, maar die groep werd steeds kleiner. Ook zijn ze wel een bij de Ark geweest, maar daar werden ze weggepest. Nu komen ze nergens meer, blijven in hun eigen buurtje.

De daarop volgende zus zit in eerste jaar op het Stormink. De oudste heeft haar computertijd, dus die is druk aan het computeren (elk kind krijgt een uur per dag PC-tijd). Toch kan ze nog wel even meepraten, over de jongeren b.v. dat die hier helemaal niks hebben. Ze ziet altijd veel jongeren rondom het omheinde voetbal- of basketbalveldje hangen, maar daar is vaak ruzie tussen twee groepen. Het is de enige plek eigenlijk, er zijn zo weinig speelplekken. Pa vult aan dat hij het gek vindt dat alle speeltoestellen wel weggehaald lijken te zijn. Hun jongste van 4 heeft geen enkele speeltuintje in de buurt.
Verder mist hij een Chinees en een goede super waar je iets lekkers kunt halen. Zelfs de cafetaria is in handen van een Turkse eigenaar. Op mijn vraag of die wel frikadellen heeft moet hij wel bevestigend antwoorden, maar hij gaat er toch nooit heen.

We praten even door over hoe je de mensen in de wijk met elkaar in contact kunt brengen. Zij doen elk jaar die Halloween, maar vinden dat anderen ook eens wat moeten doen. Hebben nog wel een plan om iets met Koninginnedag te organiseren.
Ze volgen de nieuwbouwplannen niet. Denken niet dat het van invloed is op hun woonsituatie. Ze hebben een grote hond, die dagelijks in park de Douwelerkolk wordt uitgelaten. Inderdaad, ze balen als een stekker dat de spoorovergang is afgesloten.Nu moet je helemaal omlopen. Hij zegt dat ie nooit meer mensen ziet in het park, terwijl er vroeger altijd mensen liepen.

Bespiegelingen
Ik geef toe dat ik af en toe suggestieve vragen stel. Maar het is zo leuk om met mensen te geinen over hun wensen. Als ik een markt in de aanbieding doe zie je toch echt dat mensen beginnen te glimmen.
Postbodes zijn goede informatiebronnen; ze zien veel en kunnen kleine veranderingen gemakkelijk waarnemen omdat ze elke dag in die wijk lopen. We zouden eens een postbodebijeenkomst kunnen beleggen.
Toen Hidir het zwembad noemde bedacht ik zelf niet dat de Scheg toch niet zo ver weg is, maar kennelijk is dat voor hem geen optie. Jammer, niet gevraagd.

Toevallige ideeën, initiatieven of activiteiten die je tegenkomt
Voetbalveldje is belangrijk voor de jonge Turken
Gek dat ik nou nooit gedacht zou hebben had dat een Turkse man van 33 jaar de sauna als een van zijn wensen noemt.
Ik heb nu al van verschillende mensen gehoord dat ze zo blij zijn als er weer gezinnen in de buurt komen wonen. Dat geeft vanzelf meer roering in de wijk.

Wat is het toppunt van integratie? Precies, er stopt een grote (Mercedes geloof ik) en een jonge Turkse vrouw wipt uit de auto met een grote plastic zak . Ze spoedt zich naar de vijver bij de Maasstraat, opent de zak en begint de eendjes te voeren. De zak is vol brood en ze strooit het zorgvuldig uit en gooit het met kennelijk plezier naar de meeuwen. De Mercedes staat op knipperen en wacht geduldig.